پریودنتیت چگونه تشخیص داده می شود؟
دندانپزشک شما می تواند علائم پریودنتیت را در مراحل اولیه و طی یک معاینه معمولی دندانپزشکی تشخیص دهد. آنها می توانند به مرور زمان وضعیت پریودنتال شما را کنترل کنند تا مطمئن شوند که وضعیت بدتر نخواهد شد. به همین دلیلِ مهم است که شما باید به طور منظم برای غربالگری به دندانپزشکی مراجعه کنید.
دندانپزشک شما ممکن است از یک وسیله به نام پروب (probe) استفاده کند تا بتواند پاکت های روی لثه ها را بررسی نماید. این آزمایش معمولا بدون درد است. اگر پلاک، تارتار یا هر دوی این ها روی دندان های شما وجود داشته باشند، دندانپزشک معمولا با جرم گیری حرفه ای این مواد را پاک می کند. او همچنین ممکن است از اشعه ایکس استفاده نماید و یا شما را برای آزمایشات بیشتر و درمان تخصصی تر نزد یک پریودنتیست که متخصص تشخیص و درمان بیماری های لثه است ارجاع دهد.
عوارض بیماری پریودنتیت
در صورت عدم درمان پریودنتیت، ساختارهای پشتیبانی کننده دندان ها از جمله استخوان های فک از بین می روند. دندان های شما شل شده و ممکن است از بین بروند و یا نیاز به کشیده شدن پیدا کنند. سایر عوارض این بیماری عبارتند از:
– آبسه های دردناک
– تغییر وضعیت دندان ها که ممکن است در غذا خوردن مشکل ایجاد کنند
– تحلیل لثه و بیرون آمدن ریشه دندان ها
– افزایش خطر عوارض در دوران بارداری از جمله وزن کم نوزاد هنگام تولد و پره اکلامپسی (preeclampsia)
– افزایش خطر بیماری های قلبی، تنفسی و دیابت
اگر بیماری پریودنتیت درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟
بیماری پریودنتال در صورت عدم رسیدگی پیشرفت نموده و به مرور زمان مشکل ساز می شود. چهار مرحله بیماری لثه وجود دارد که عبارتند از:
– ژنژیویت
این بیماری در مراحل اولیه لثه بوده و شدت آن کمتر از پریودنتیت است. در ابتدا لثه‌های شما قرمز و متورم می‌شوند، اما استخوان اطراف دندان هایتان هنوز سالم هستند. اگر دندان های خود را بهتر تمیز کرده و به طور منظم برای تمیز کردن به دندانپزشک خود مراجعه کنید، التهاب لثه برگشت پذیر است.
– پریودنتیت خفیف
در صورت عدم درمان، التهاب لثه به پریودنتیت خفیف تبدیل می شود. در این مرحله لثه ها از دندان ها جدا شده و شروع به از دست دادن استخوان اطراف آن ها می‌کنید. در نتیجه، پاکت های پریودنتال ایجاد خواهند شد. پلاک، جرم و باکتری در این پاکت ها، جایی که مسواک و نخ دندان شما نمی‌توانند به آن دسترسی پیدا کنند، گیر می‌افتند.
– پریودنتیت متوسط
با پیشرفت پریودنتیت، استخوان های بیشتری را از دست می‌دهید. باکتری ها به فرسایش رباط ها و بافت های نرمی که از دندان های شما حمایت می کنند و آنها را سالم نگه می دارند، ادامه می دهند. در این مرحله ممکن است لثه های شما دردناک و حساس شوند.
– پریودنتیت شدید
هنگامی که پریودنتیت درمان نشده باقی بماند، بیماری شدیدتر می شود. با ادامه از دست دادن استخوان، دندان های شما ممکن است لق شوند و به طور بالقوه می توانند بیفتند. علاوه بر خونریزی لثه، اغلب چرک و عفونت در اطراف خط لثه شما وجود دارد که می تواند منجر به بوی بد دهان مزمن (هالیتوزیس) شود.
بیماری پریودنتیت چگونه درمان می شود؟
هدف از درمان این بیماری این است که پلاک ها و رسوبات باکتریایی روی دندان ها و لثه ها از بین بروند:
– اقدامات بهداشت دهان و دندان
دندانپزشک شما می تواند در مورد چگونگی کاهش تعداد باکتری ها در دهان که شامل تمیز نگه داشتن دندان ها و لثه ها است به شما دستورالعمل هایی را بدهد. دندانپزشک شما در مورد نحوه صحیح مسواک زدن و کشیدن نخ دندان صحبت کرده و ممکن است سایر محصولات بهداشت دهان و دندان را از جمله دهانشویه به شما معرفی نماید.
در اینجا چند نکته برای حفظ سلامت دندان ها وجود دارند:
– دندان های خود را روزی دو بار با یک خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.
– استفاده از مسواک برقی را در نظر بگیرید که ممکن است موثرتر واقع شود.
– برای پاک کردن پلاک ها از لابلای دندانها حداقل روزی یک بار نخ دندان استفاده نمایید.
– حداقل سالی دو بار برای معاینه دندان ها به دندانپزشک مراجعه کنید.
– سیگار کشیدن و استعمال دخانیات را به حداقل برسانید.
– تمیز کردن حرفه ای دندان ها
در طی یک روند تمیز کردن حرفه ای، دندانپزشک شما تجمع پلاک و تارتار را از روی دندان ها و ریشه ها برداشته و سپس دندان های شما را صیقل می دهد. در نهایت برای معالجه از فلوراید استفاده می کند. هر پاکت پریودنتال که تشکیل شده باشد می تواند نیاز به تمیز کردن عمیق داشته باشد تا بتواند به خوبی بهبود یابد. یکی از روش ها در این درمان، اسکیلینگ (scaling) است که تارتار تراشیده شده و لکه های ناصافی که روی ریشه دندان ها تمایل به جمع شدن باکتری ها را دارند از بین می روند.
– آنتی بیوتیک ها
در بعضی موارد، دندانپزشک برای کمک به عفونت های مداوم لثه که به تمیز کردن پاسخی نداده اند، آنتی بیوتیک ها را تجویز می کند. این آنتی بیوتیک ممکن است به صورت دهان شویه، ژل و یا قرص ها و کپسول های خوراکی باشد.
– مراجعات بعدی به دندانپزشک
دندانپزشک از شما می خواهد که پس از چند هفته و سپس هر سه تا شش ماه به دندانپزشکی مراجعه کنید تا بتوانید پیشرفت این بیماری را ارزیابی نماید. اگر پاکت های پریودنتال هنوز وجود داشته باشند، او ممکن است گزینه های درمانی دیگر نظیر جراحی را توصیه نماید.
– عمل جراحی
اگر التهاب در مکان هایی باشد که با مسواک زدن و کشیدن نخ دندان نتوان به آنها دسترسی یافت، دندانپزشک ممکن است یک روش جراحی را به نام فلپ برای تمیز کردن رسوبات زیر لثه توصیه نماید. در این درمان که با بیهوشی انجام می شود، لثه ها برداشته شده و ریشه دندان ها تمیز می شوند. در نهایت، پس از اتمام درمان، لثه ها در جای خود بخیه زده می شوند. اگر بیماری شما به حدی پیشرفت کرده باشد که استخوان ها را از دست داده باشید، دندانپزشک ممکن است از همزمان با جراحی فلپ از پیوند استخوان نیز برای بازسازی استخوان از دست رفته بهره برد.
سخن پایانی
پریودنتیت یک نوع شدید بیماری لثه است که علائم آن شامل قرمزی، خونریزی و حساس بودن لثه، شلی دندان، بوی بد دهان و تحلیل لثه می باشد. شما نمی توانید پریودنتیت را درمان کنید، اما می توانید این بیماری را با مراقبت و نگهداری مناسب مدیریت کنید.
این مراقبت ها همچنین شامل بهداشت خوب دهان و تمیز کردن منظم دندان ها در فواصل زمانی توصیه شده توسط دندانپزشک شما می باشد. در صورت ابتلا به این بیماری حتما به یک دندانپزشک با تجربه مراجعه نمایید تا یک درمان تخصصی را برای شما در نظر بگیرد.
دکتر محبوبه دهقانی متخصص ارتودنسی و ارتوپدی فک و صورت
عضو انجمن ملی نخبگان کشور و عضو انجمن ارتودنتیست ایتالیا SIDO
دارای یک عنوان ثبت اختراع
سمت استادیار دانشگاه در سال های 88 الی 97
و فلوشیپ پژوهشی
آدرس مطب: مشهد، نبش هاشمیه 31، ساختمان ونوس، طبقه سوم
شماره های تماس: 3880071 – 09159777275