آیا ارتودنسی برای کجی فک موثر است؟
با یک تشخیص زود هنگام در سنین پایین از رشد کج فک میتوان جلوگیری کرد و همچنین میتوان از هرگونه عارضه‌ای در دراز مدت جلوگیری کنید لذا کلید اصلی درمان کجی فک پیشگیری است و این لزوم بررسی کودکان را در حدود سن ۸ سالگی نشان میدهد. در این مقاله در زمینه ارتودنسی و نقش آن در درمان کجی فک و پیشگیری از ایجاد آن صحبت میشود.
تأثیر عوامل محیطی بر رشد فک کودکان
از بدو تولد و وقتی که کودک زاده میشود رشد استخوان‌های فک و صورت نیز آغاز می‌گردد. عوامل متعددی بر متقارن بودن رشد صورت خصوصاً فک پایین تاثیر می‌گذارند به عبارت دیگر فک پایین همچون خمیری است که توسط نیروهای مختلف محیطی شکل داده میشود و در کنار عوامل ژنتیکی فرم نهایی صورت را تشکیل میدهد از این رو چنانچه یک عامل محیطی در کودکی و در سنین پایین باعث رشد کج فک شود این مشکل ادامه پیدا می‌کند و در نهایت در سنین بزرگسالی و حدود ۱۳-۱۴ سالگی یا بیشتر می‌تواند به شدت نمود پیدا کند و ظاهر ناخوشایندی را برای بیمار ایجاد کند.
لذا بهتر از کودکان حتماً در حدود سن ۷ یا ۸ سالگی حتی اگر مشکل چندانی ندارند توسط یک متخصص ارتودنسی بررسی شوند چرا که کجی فک به آرامی رخ میدهد و ممکن است در مراحل اولیه توسط والدین قابل تشخیص نباشد.
آیا اصلاح کجی فک بعد از سن رشد به وسیله ارتودنسی و بدون جراحی قابل اجراست؟
در پاسخ به این سوال باید گفت تقریباً در تمامی موارد اصلاح کجی فک جز به وسیله جراحی فک و صورت قابل اجرا نیست و حرکات دندانی نمی‌تواند کجی استخوان فک پایین را مخفی کرده به عبارت دیگر حتماً بایستی جراحی اصلاحی انجام شود.
کجی فک به عنوان یک درمان اصلاحی برای استخوان فک پایین چندان آسان نیست و گاهاً نیازمند همکاری یک متخصص ارتودنسی با جراح فک و صورت را دارد. از این رو از بیمار خواسته میشود در این درمان صبر داشته و نسبت به وظایف خود تعهدات لازم را رعایت کند. رعایت نکات بهداشتی و پرهیز از خوردن غذاهای سفت و سخت برای کنده نشدن براکت‌ها از وظایف اولیه بیمار است که همیشه در حین ارتودنسی و خصوصاً برای درمان‌های جراحی فک لازم الاجرا می‌باشد.
آیا هزینه درمان ارتودنسی برای کجی فک با سایر درمان‌های ارتودنسی متفاوت است؟
هدف از درمان ارتودنسی ایجاد لبخند زیبا بر روی استخوان های متناسب است این هدف معمولا در تمامی درمان‌های ارتودنسی دنبال میشود و در حد ممکن به نتیجه می‌رسد. از این روهزینه درمان‌های ارتودنسی با درمان کجی فک یا سایر درمان ها چندان تفاوتی ندارد چرا که در تمامی هدف ما رسیدن به یک لبخند زیباست و به همین علت تفاوت چندانی برای یک درمان ارتودنسی با جراحی برقرار نیست.
اهمیت استفاده از نگهدارنده‌های ارتودنسی پس از جراحی فک
چنانچه درمان ارتودنسی برای کجی فک به وسیله جراحی فک و صورت انجام شود چهار ماه بعد از پایان جراحی براکت‌ها از دندان ها جدا میشود و چند نگهدارنده به بیمار داده میشود که وظیفه دارد آنها را شبانه در دهان خود نگه دارد. استفاده از نگهدارنده‌های ارتودنسی برای حفظ نظم دندان‌ها در مورد کجی فک اصلاح شده اهمیتی چند برابر دارد.
چرا که چنانچه دندان‌ها دوباره به علت عدم رعایت نگهدارنده‌ها دچار بی نظمی شوند، تماس‌های پیشرس ایجاد شده و می‌تواند نتیجه زیبای جراحی را به هم ریخته و دوباره کجی فک را برقرار کند از این رو از بیمار خواسته میشود که در کنار رعایت بهداشت دهان و دندان در طول درمان ارتودنسی و بعد از آن حتما از نگهدارنده ها مطابق دستوری که به او داده شده است استفاده کند تا از بازگشتن بی‌نظمی دندان‌ها و به دنبال آن کجی فک جلوگیری گردد .
دکتر محبوبه دهقانی متخصص ارتودنسی و ارتوپدی فک و صورت
عضو انجمن ملی نخبگان کشور و عضو انجمن ارتودنتیست ایتالیا SIDO
دارای یک عنوان ثبت اختراع
سمت استادیار دانشگاه در سال های 88 الی 97
و فلوشیپ پژوهشی
آدرس مطب: مشهد، نبش هاشمیه 31، ساختمان ونوس، طبقه سوم
شماره های تماس: 3880071 – 09159777275