آندربایت دندان، علل و درمان آندربایت
آندربایت چیست:
یکی دیگر از انواع عارضه مال‌اکلوژن، آندربایت است. آندربایت، مال اکلوژن کلاس III است. آندربایت، ناهنجاری است که در آن دندان‌های فک پایین جلوتر از دندان‌های فک بالا قرار دارند. در حالت عادی، دندان‌های فک بالا قسمتی از دندان‌های فک پایین را می‌پوشانند، اما در آندربایت دقیقا برعکس این حالت رخ می‌دهد. ظاهر این عارضه نسبت به دیگر ناهنجاری‌های مال اکلوژن، غیرطبیعی‌تر است و اغلب بیماران سریعا به فکر درمان آن می‌افتند. در ادامه به بررسی علل، عوارض و درمان آندربایت می‌پردازیم:
علل بروز آندربایت:
برخی از مهم‌ترین دلایل بروز آندربایت:
- ژنتیک: اصلی‌ترین دلیل بروز آندربایت، عوامل ژنتیکی می‌باشد. ژنتیک در شکل فک و دندان بسیار تاثیرگذار است. اگر والدین کودکی به آندربایت مبتلا باشند، احتمال مبتلا شدن کودک به این بیماری، نسبت به دیگر افراد بیشتر است.
- تومور: از دیگر عوامل بروز آندربایت، می‌توان به تومور در استخوان فک اشاره کرد. این تومور باعث بیرون زدن استخوان فک و در نتیجه آندربایت خواهد شد.
- ضربه و آسیب به فک: در صورت وارد شدن ضربه به صورت یا فک ممکن است آسیب‌های دائمی به استخوان فک وارد شود. استخوان فک را می‌توان در اغلب موارد ترمیم کرد ولی بعد از ترمیم نیز امکان تراز نشدن درست استخوان وجود دارد که می‌تواند باعث بروز آندربایت شود.
- فشار مداوم و ثابت روی دندان‌های فک پایین: اگر مدت زمان زیادی به دندان‌ها فشار ثابت و مداومی وارد شود، امکان جابه‌جایی دندان‌ها و در نتیجه آندربایت وجود دارد، خصوصا اگر در سنین کم و جوانی باشد. برخی از عاداتی که باعث اعمال فشار روی دندان‌ها خواهند شد عبارت اند از:
- مکیدن انگشتان
- استفاده از پستانک با سایز نامناسب برای نوزادان
- استفاده‌ی طولانی مدت از پستانک و شیشه شیر
عوارض آندربایت:
- اختلال در صحبت کردن
- اختلال در غذا خوردن و هضم آن
- سخت بودن مراقبت از دندان‌ها و رعایت بهداشت دهان و دندان
- منجر به عفونت‌های باکتریایی و بوی بد دهان خواهد شد
- پوسیدگی دندان به علت ساییده شدن بیش از حد دندان‌ها
- ساییده شدن دندان‌ها باعث فرسایش مینای دندان نیز خواهد شد
- خروپوف، آیینه خواب و دیگر مشکلات تنفسی هنگام خواب
- دردهای مکرر در سر، گوش و همچنین دردهای مزمن فک و مفصل
- به علت عدم تقارن فک، دردهایی در دهان و صورت نیز ممکن است رخ دهد
- دندان‌های نامرتب و در نتیجه پوسیده، زمینه‌ی بروز انواع بیماری‌های لثه را فراهم می‌کند
- جلو بودن فک پایین در چهره فرد مبتلا هم تاثیرگذار است و این بزرگ‌نمایی فک پایین باعث اعمال فشار زیاد روی بدن و در نتیجه پیری زودرس بیمار خواهد شد.
درمان آندربایت:
آندربایت درجات مختلفی دارد و در صورتی که این مشکل خفیف باشد نیاز به درمان نیست (با تشخیص دندانپزشک)، ولی نوع شدید آن در درازمدت روی سلامت دهان و دندان تاثیرگذار بوده و حتما باید درمان شود.
روش‌های درمانی آندربایت عبارت اند از:
- ارتودنسی:
رایج‌ترین روش درمان آندربایت، ارتودنسی است. انواع مختلف ارتودنسی مثل ارتودنسی فلزی، ارتودنسی ثابت، ارتودنسی متحرک، ارتودنسی سرامیکی و ارتودنسی شفاف برای افرادی که با ظاهر سیم‌ها و براکت‌های ارتودنسی مشکل دارند، وجود دارد که می‌تواند این عارضه را درمان کند.
- ابزارهای ارتودنسی:
در بعضی از موارد می‌توان با ابزارهای ارتودنسی مثل ریتینرها، هدگیرها و اکسپندرها این مشکل را برطرف کرد. سایز و ظاهر این ابزارها مانع از این است که بیماران به راحتی این روش درمانی را بپذیرند.
- اکسپندر: اکسپندر یا وسیع‌کننده فک، از ابزارهای ارتودنسی است که برای درمان آندربایت از آن استفاده می‌شود. این قالب و سیم به کام دهان وصل می‌شود و باعث بزرگ شدن فک بالا خواهد شد. با وارد کردن نیرو به فک و بستن پیچ دستگاه که در وسط فک قرار می‌گیرد، می‌توان دندان‌های فک بالا را مرتب کرد و به مرور زمان با دندان‌های فک پایین هم‌تراز کرد. کلید سیمی کوچکی در اختیار بیمار قرار گرفته می‌شود تا در سوراخ پیچ رفته و به وسیله آن می‌توان اکسپندر را پهن و گسترده‌تر کرد.
- ریتینر: ریتینرها قطعه‌های پلاستیکی هستند که روی دندان‌ها قرار گرفته و دندان‌ها را به مرور سرجای خود قرار می‌دهند. از رتینرها بعد از درمان ارتودنسی برای ثابت نگه‌داشتن دندان‌ها سرجای خود نیز استفاده می‌شود.
دکتر محبوبه دهقانی متخصص ارتودنسی و ارتوپدی فک و صورت
عضو انجمن ملی نخبگان کشور و عضو انجمن ارتودنتیست ایتالیا SIDO
دارای یک عنوان ثبت اختراع
سمت استادیار دانشگاه در سال های 88 الی 97
و فلوشیپ پژوهشی
آدرس مطب: مشهد، نبش هاشمیه 31، ساختمان ونوس، طبقه سوم
شماره های تماس: 3880071 – 09159777275
2 دیدگاه ها