معایب ارتودنسی دندان
تغییر ظاهر
بریس ها روی سطح جلویی دندان شما قرار می گیرند که قابل تشخیص برای دیگران است و چهره ی شما را تغییر می دهند. البته که اگر از ارتودنسی لینگوال (براکت پشت دندانی) استفاده شود، براکت ها از دید دیگران پنهان است. ضمن اینکه بریس ها اگر روی دندان باشند، در طرز قرارگیری لب ها نیز اثر بگذارد.
تأثیر ارتودنسی بر چهره و فرم لب
مال اکلوژن های دندانی می توانند شما را از داشتن یک لبخند زیبا محروم کنند. شلوغی و فاصله زیاد دندان ها ممکن است باعث شوند که ساختار صورت شما نامتقارن به نظر برسد. این بدان معنا است که یک طرف صورت نسبت به سمت دیگر، بلندتر به نظر خواهد رسید و منجر می شود لب ها به طور ناموزونی بیرون زده شوند. درمان ارتودنسی می تواند این ناهمترازی را اصلاح کند و باعث شود لب ها فرم بهتری پیدا نمایند زیرا به تدرج موقعیت لب ها را با جابجایی دندان های پشت آنها تغییر می دهد. همچنین تقارن صورت، ظاهر کلی چهره شما را مطلوب تر و طبیعی تر می سازد.
تاثیر ارتودنسی بر گونه ها
مشکلات ناشی از ارتودنسی می توانند بر فک و گونه ها نیز تاثیر بگذارند. شلوغی بیش از حد دندان ها باعث می شود خط فک شما بیشتر به چشم بیاید. در حالیکه فواصل غیر یکنواخت منجر به فرو رفتن گونه ها خواهد شد. درمان ارتودنسی، تاثیر مستقیمی روی استخوان گونه و فک شما خواهد داشت. پس از پایان درمان، گونه های شما خوش فرم و برجسته تر به نظر می رسند و لبخند جذاب تری به شما هدیه می دهند.
کشیدن دندان
گاه لازم است که در درمان ارتودنسی تعدادی از دندان ها گرچه سالم باشند کشیده شود. تعداد زیاد دندان ها که باعث ناهماهنگی در فک می شود، بیش از حد بزرگ بودن دندان، کوچکی فک دلایلی برای کشیدن دندان است که با هدف اصلاح رابطه بین فک و دندان انجام می شود.
احتمال بازگشت درمان (عود و برگشت)
این یک عارضه نیست بلکه یک پیامد بالقوه است. عود (برگشت)عبارت است از حرکت و جابجایی دندان ها پس از برداشتن بریس ها. برای جلوگیری از برگشت دندان ها به جای قبل پس از درمان، استفاده از نگهدارنده ها توصیه می شود. اگر طبق دستورالعمل دندانپزشک خود از نگهدارنده استفاده نکنید، احتمال عود بسیار بالا خواهد بود ( به خصوص بلافاصله پس از برداشتن بریس ها). حتی تا چند سال بعد از برداشتن بریس ها نیز همچنان احتمال حرکت دندان ها وجود دارد اما این امر اغلب به دلیل تغییرات طبیعی مرتبط با سن است که تقریبا برای هر بیمار در درجات مختلف اتفاق می‌افتد. استفاده طولانی مدت از نگهدارنده ها می تواند به جلوگیری از بروز این وضعیت کمک کند.
قیمت بالا
از دیگر خدمات پر هزینه دندانپزشکی، ارتودنسی دندان می باشد که برای صاف و ردیف کردن دندان های کج و بستن فاصله بین دندان ها، از طریق براکت ها و سیم کشی بین دندان ها انجام می گیرد و دارای انواع مختلفی همچون ارتودنسی ثابت، دیمون، سرامیکی، لینگوال، متحرک و نامرئی می باشد. البته هزینه و قیمت ارتودنسی برای انجام انواع ارتودنسی متفاوت می باشد.
طول درمان بالای ارتودنسی
طول دوره درمان ارتودنسی برای هر بیمار متفاوت بوده اما به طور کلی بین یک تا سه سال متغیر است. طول دوره درمان با توجه به عوامل متعددی تغییر می کند از جمله شدت مشکل در حال اصلاح، میزان پیروی بیمار از دستورالعمل‌های دندانپزشک برای استفاده از ابزارهای ارتودنسی و میزان رعایت بهداشت دهان و دندان توسط فرد تحت درمان. در صورت استفاده منظم بیمار از ابزار ارتودنسی، رعایت رژیم غذایی توصیه شده توسط پزشک و داشتن مراجعات دندانپزشکی منظم معمولا درمان به موقع و با نتایج عالی به پایان می رسد.
گاه ممکن است که طول درمان ارتودنسی طولانی تر از مدت پیش بینی شده باشد. طولانی شدن مدت درمان در اکثر موارد به دلیل عدم همکاری بیمار در عمل به دستورالعمل های ارتودنتیست است.
یکی دیگر از معایب ارتودنسی این است که برای بزرگسالان، طول درمان طولانی تر خواهد چون بافت استخوان و ریشه دندان ها مستحکم تر بوده و سخت تر حرکت می کنند.
عوارض چسب ارتودنسی
در ارتودنسی ثابت برای چسباندن براکت ها به دندان ها از یک نوع چسب مخصوص استفاده می شود. اگر میزان مصرف نوشیدنی ها و مواد غذایی رنگی شما زیاد باشد، این چسب پس از مدتی به زردی می گراید و شروع به تغییر رنگ می کند. کیفیت پایین چسب ارتودنسی نیز می تواند عوارضی به دنبال داشته باشد. از آنجایی که این چسب به طور مستقیم روی مینای دندان قرار داده می شود، در صورت داشتن کیفیت پایین می تواند احتمال آسیب رساندن به مینای دندان را افزایش دهد و حتی در برخی موارد باعث تغییر رنگ آن شود. همچنین چسب های بی کیفیت معمولا به خوبی به دندان ها نمی چسبند بنابراین احتمال شل شدن آنها و جدا شدن براکت ها از دندان افزایش می یابد. این مسئله در مورد اطفال (به دلیل احتمال بلعیدن براکت ها) بسیار خطرناک است.
آیا ارتودنسی باعث لق شدن دندان می شود؟
حس کردن مقداری لقی در هنگام پوشیدن بریس های دندانی طبیعی است (به خصوص در چند روز اول پس از سفت کردن آنها) اما این حس لق شدن دندان به این معنا نیست که احتمال افتادن آن وجود دارد بلکه به خاطر جابجایی دندان و تغییرات ایجاد شده در ساختارهایی است که از دندان حمایت می کنند. این حس شل شدن موقتی است و هنگامی که دندان در موقعیت جدید خود قرار بگیرد و استخوان بازسازی شود، کاملا برطرف خواهد شد.
پیشگیری از بروز عوارض ارتودنسی دندان و افزایش طول عمر آن
درست است که ارتودنسی به سان دیگر روش های درمانی با معایب و عوارضی همراه است اما بخش عمده ی آن ها قابل کنترل و کاهش هستند. اینکه اقداماتی انجام دهیم تا احتمال بروز عوارض و مشکلات بعد از ارتودنسی را به حداقل برسانیم کمک می کند که ماندگاری و طول عمر درمان ارتودنسی بیشتر شود. ممکن است این تصور را داشته باشید که درمان ارتودنسی مادام العمر است اما متاسفانه اگر مراقبت های لازم مانند استفاده از ریتینر و رعایت اصول بهداشتی انجام نشود ممکن است دندان ها به موقعیت قبلی حرکت کنند. راه های پیشگیری از عوارض ارتودنسی عبارتند از؛
رعایت اصول بهداشت دهان و دندان مخصوص ارتودنسی
اصول بهداشت دهان و دندان بعد از ارتودنسی شامل استفاده از مسواک ها مخصوص ارتودنسی، نخ دندان های مخصوص و دهانشویه حاوی فلوراید است. این اصول را رعایت کنید تا عوارضی چون عفونت لثه، تخریب مینای دندان و بوی بد دهان، پوسیدگی دندان در حین ارتودنسی را تا حد زیادی کاهش دهید.
مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به صورت صحیح
در زمان ارتودنسی با وجود براکت و سیم ها لازم است که نحوه صحیح مسواک زدن در زمان ارتودنسی را بدانید تا مواد غذایی به هیچ عنوان باقی نماند.
پیروی از رژیم غذایی مناسب
سعی کنید از رژیم غذایی استفاده کنید که مصرف قند و شیرینی جات را تا حد امکان کاهش دهید. هر چه کمتر باشد، تجمع پلاک های ناشی از مواد قندی روی دندان ها کمتر شده درنتیجه احتمال پوسیدگی دندان ها نیز کاهش می یابد.
مراجعات منظم به دندانپزشک
بسته به روش ارتودنسی و نوع براکت جلساتی تنظیم می شود که طی آن ارتودنتیست به تنظیم براکت و سیم اتصال می پردازد و روند درمان را بررسی می کند.
دکتر محبوبه دهقانی متخصص ارتودنسی و ارتوپدی فک و صورت
عضو انجمن ملی نخبگان کشور و عضو انجمن ارتودنتیست ایتالیا SIDO
دارای یک عنوان ثبت اختراع
سمت استادیار دانشگاه در سال های 88 الی 97
و فلوشیپ پژوهشی
آدرس مطب: مشهد، نبش هاشمیه 31، ساختمان ونوس، طبقه سوم
شماره های تماس: 3880071 – 09159777275