آیا امکان انجام ارتودنسی بدون سیم وجود دارد؟
آنچه در این مقاله می خوانید...
ارتودنسی بدون سیم (Invisilign) جزو پیشرفته‌ترین فناوری‌های علم ارتودنسی محسوب می‌شود. این شیوه درمانی مناسب کسانی است که دوست ندارند براکت‌های فلزی روی دندان‌هایشان دیده شود. الاینرهای شفاف روی دندان‌ها نه تنها دیده نمی‌شوند بلکه حتی ظاهر آن را هم زیباتر می‌کنند. اما این شیوه درمانی هم محدودیت‌های خاص خود را دارد. در این مقاله هر آنچه لازم است درباره این روش مرتب سازی دندان‌ها بدانید را بیان کرده‌ایم.
ارتودنسی بدون سیم چیست؟
ارتودنسی بدون استفاده از سیم روشی است که با استفاده از بریس‌های نامرئی انجام می‌شود. در این تکنیک به براکت‌های سیمی ثابت نیاز نیست. این بریس‌ها در ظاهر شبیه قالبهای سفیدکننده دندان هستند. جنس این بریس‌ها از ماده ترموپلاستیک است که تنها برای درمان ارتودنسی بدون سیم طراحی می‌شود.
برای درست کردن این بریس‌ها یا الاینرها باید از گرافیک رایانه‌ای سه بعدی استفاده کرد. الاینرها قالبهای آماده‌ای که برای همه قابل استفاده باشند، نیستند. آنها با توجه به شکل دندان‌ها و فک افراد طراحی و ساخته می‌شوند. بریس‌های بدون سیم در ست‌های مختلف (یعنی شماره‌ها و طرح‌های گوناگون) ساخته می‌شوند و هر ست معمولا دو هفته روی دندان‌ها قرار می‌گیرد.
این بریس‌های شفاف روزانه ۲۰ تا ۲۲ ساعت باید روی دندان‌ها بمانند. شما تنها برای مسواک زدن و خوردن غذا آنها را از دهان خارج می‌کنید. الاینرها با وارد کردن نیروهای سبک و کنترل شده به دندان‌ها، آنها را به جایگاه درست خود هدایت می‌کنند. نیروی سبک باعث می‌شود ریشه دندان تحلیل نرود و در طول زمان لق نشود.
این متد درمانی با سه روش لینگال (پشت دندانی)، پلاک‌های شفاف و براکت همرنگ دهان انجام می‌شود.
ارتودنسی بدون سیم برای چه افرادی کاربرد دارد؟
از این شیوه درمانی در موارد زیر استفاده می‌شود:
ترمیم فاصله بین دندان‌ها
عواملی مانند رشد غیرطبیعی استخوان فک یا از دست دادن برخی دندان‌ها می‌تواند باعث ایجاد فاصله بین دندان‌ها شود. این فاصله علاوه بر تأثیر در ظاهر، موجب افزایش احتمال پوسیدگی و بیماری‌های لثه نیز خواهد شد.
ارتودنسی بدون سیم یکی از روش‌های خوب برای اصلاح فاصله دندان‌ها است. چرا که راحت‌تر انجام می‌شود و سیم‌های فلزی وجود ندارد که سفت کردن آن باعث درد دندان‌های شما شود. همچنین به اندازه بریس‌های سیم‌دار در ظاهر بیمار تأثیر نخواهد داشت.
دندان‌های نامرتب
ارتودنسی بدون سیم می‌تواند برای حل مشکل نامرتب بودن دندان‌ها هم استفاده شود. اما یادتان باشد که برای ایجاد فضا برای حرکت دندان‌ها ممکن است نیاز به تراشیدن برخی دندان‌های دیگر وجود داشته باشد. این کار با استفاده از اکسپندرها انجام می‌شود.
درمان اپن بایت
اپن بایت به حالتی گفته می‌شود که در آن دندان‌ها به صورت استاندارد روی هم قرار نمی‌گیرند. در حالت استاندارد دندان‌های جلویی بالا کمی جلوتر از دندان‌های جلویی پایین قرار می‌گیرند. این مشکل هم روی ظاهر بیمار و هم نحوه جویدن تاثیر می‌گذارد. یکی از راه‌های درمان اپن بایت ارتودنسی بدون سیم است. اما در مواردی که علاوه بر دندان‌ها فک هم مشکل دارد یا مشکل دندان‌ها خیلی جدی و پیچیده است، ارتودنسی با سیم روش بهتری خواهد بود.
اصلاح دندان‌های ردیف بالا
این درمان برای کسانی که از کراس بایت رنج می‌برند گزینه مناسبی است. کراس بایت به عارضه‌ای گفته می‌شود که در آن دندان‌های بالا نه تنها جلوتر از دندان‌های پایین قرار نمی‌گیرند، بلکه عقب‌تر هم هستند. این افراد می‌توانند تنها برای درمان مشکل دندان‌های ردیف بالا از ارتودنسی بدون سیم استفاده کنند.
درمان بایت نامناسب یا TMJ
بایت نامناسب یا TMJ به درد مفصل گیجگاهی فکی گفته می‌شود. در این عارضه دندان‌ها به علت همراستا نبودن مفصل فک در ردیف درست قرار نمی‌گیرند. دندان قروچه، برخی مصدومیت‌ها، قفل شدن فک و آرتریت در مفصل از علائم شایع این عارضه است. راه‌های مختلف و مراحل گوناگونی برای اصلاح بایت نامناسب پیشنهاد می‌شود. اگر مشکل خفیف باشد درمان بدون سیم گزینه راحت‌تری برای درمان این عارضه خواهد بود.
مزایای ارتودنسی بدون سیم
یکی از مزایای این روش متحرک بودن ابزار آن است. بنابراین شما هر زمان که نیاز داشتید می‌توانید آن را از دهان خود خارج کنید. افراد زیادی وجود دارند که نمی‌خواهند در موقعیت‌های خاص براکت‌های ارتودنسی ثابت در دهان آنها دیده شود. این متد درمانی برای این گروه از افراد انتخاب مناسبی است. البته آنها باید کاندیدای مناسبی برای این متد مرتب سازی دندان‌ها باشند.
طول درمان این متد نسبت به ارتودنسی سیمی کوتاه‌تر است. یکی از علت‌های این موضوع، استفاده از این روش برای نامرتبی‌های خفیف به شمار می‌رود. ارتودنسی‌های سیمی معمولا مشکلات حادتر را حل می‌کنند.
دوره درمان ارتودنسی بدون سیم چقدر است؟
دوره درمان این متد معمولا بین ۱۲ یا ۱۸ ماه طول می‌کشد. دوره درمان به میزان نامرتبی دندان‌ها و آناتومی فکین بیمار بستگی دارد. ارتودنسی با استفاده از سیم دوره درمانی طولانی‌تری دارد. این دوره بین دو تا چندین سال طول می‌کشد. علت این است که این نوع ارتودنسی برای درمان مشکلات پیچیده‌تر به کار می‌رود.
محدودیت‌های ارتودنسی این روش ارتودنسی چیست؟
با وجود اینکه ارتودنسی بدون سیم یک پیشرفت در زمینه دندانپزشکی محسوب می‌شود، اما همه افراد نمی‌توانند از آن استفاده کنند. به همین دلیل هنوز هم ارتودنسی ثابت با سیم طرفداران زیادی دارد. محدودیت‌های این روش عبارتند از؛
- این نوع ارتودنسی این است که برای درمان مشکلات پیچیده دندانی کارایی مناسب ندارد.
- تا زمانی که الاینرها در دهان شما هستید نمی‌توانید چیزی بخورید یا بیاشامید. بنابراین ناچار هستید حتما برای خوردن یا آشامیدن آنها را از دهان خود خارج کنید.
- ثابت نبودن الاینرها باعث می‌شود تا افراد خودشان مسئول دقت و نظم کافی برای نگهداری آن در دهان باشند. این برای برخی افراد سخت است. برخی از افراد ترجیح می‌دهند بریس‌ها همیشه در دهانشان ثابت باشد تا به درمان خود متعهد بمانند.
- قیمت ارتودنسی بدون سیم نسبت به نوع سیم دار بیشتر است. بیمه این روش را جزو عمل‌های زیبایی محسوب می‌کند و هزینه‌اش را نمی‌پردازد.
- آخرین محدودیتی که می‌توان برای ارتودنسی بدون سیم در نظر گرفت ضمایم متصل به آن است. گاهی پزشک ناچار می‌شود ضمایم بیشتری به الاینرها متصل کند تا مشکل دندانی برطرف شود. این ضمایم باعث می‌شود ارتودنسی بدون سیم حالت برآمدگی پیدا کند و از حالت نامرئی خارج شود.
ارتودنسی ثابت بهتر است یا ارتودنسی بدون سیم؟
همانطور که گفته شد درمان با الاینرها برای از بین بردن ناهنجاری‌های پیچیده دندانی مناسب نیست و کارایی لازم را ندارد. اما در شرایطی که مشکل چندان پیچیده نیست هر دو روش مناسب هستند. بنابراین، برای اینکه بدانید با توجه به شرایط شما کدام یک بهتر است باید با یک دندانپزشک متخصص در این زمینه مشورت کنید. هدف شما از ارتودنسی هم می‌تواند روی این موضوع تاثیر بگذارد.
جمع‌بندی
ارتودنسی بدون سیم با استفاده از الاینرهای شفاف انجام می‌شود. در این روش دیگر از سیم‌های فلزی که گاهی هم دهان را خراش می‌دهند خبری نیست. اما انجام این ارتودنسی هم محدودیت‌های خاص خود را دارد.
دکتر محبوبه دهقانی متخصص ارتودنسی و ارتوپدی فک و صورت
عضو انجمن ملی نخبگان کشور و عضو انجمن ارتودنتیست ایتالیا SIDO
دارای یک عنوان ثبت اختراع
سمت استادیار دانشگاه در سال های 88 الی 97
و فلوشیپ پژوهشی
آدرس مطب: مشهد، نبش هاشمیه 31، ساختمان ونوس، طبقه سوم
شماره های تماس: 3880071 – 09159777275
یک دیدگاه